S EEN KOOLHYDRAATARM DIEET GOED VOOR GEWICHTSVERLIES?
Er bestaan online veel verschillende diëten die naar verluidt geweldig zijn voor gewichtsverlies. Een daarvan is het koolhydraatarme dieet. De vraag is, is dit goed om snel kilo’s kwijt te raken? Laten we dit bespreken.
Koolhydraatarme diëten zijn alle vormen van dieetrestricties waarbij iemand niet meer dan 100 gram koolhydraten per dag eet. Hoe laag is dat? De voedingsrichtlijnen raden aan dat de gemiddelde volwassene 2.000 kcal per dag nodig heeft, waarvan 45-65% uit koolhydraten zou moeten komen. Dat is ongeveer 900-1.300 kcal ofwel 225-325 gram koolhydraten. Wat is hier aan de hand?
HET PROBLEEM MET KOOLHYDRATEN
Onthoud allereerst dat koolhydraten de brandstof zijn voor je lichaam. Je lichaam heeft brandstof nodig zoals een auto benzine nodig heeft om te groeien, te genezen, te herstellen, te bewegen, te denken, eigenlijk voor alles. Zelfs vetoxidatie (vetverbranding) heeft energie nodig om te kunnen plaatsvinden. Je lichaam doet dit niet zomaar gratis. De energie die in vet is opgeslagen, is precies dat – opgeslagen en vergrendeld. Je lichaam heeft koolhydraten nodig om deze chemische reactie op gang te brengen.
Waarom vermijden koolhydraatarme diëten koolhydraten dan? Het belangrijkste probleem met koolhydraten is dat ze niet vullend zijn. Omdat ons lichaam ze voor alles nodig heeft wat we doen, is ons brein erop geprogrammeerd ze bij elke gelegenheid te zoeken. En het grootste deel van de menselijke geschiedenis waren sterk calorierijke voedingsmiddelen niet in overvloed beschikbaar zoals nu. Het doel van een koolhydraatarm dieet is om een duidelijke beperking in te voeren voor iets dat, voor de meesten, gemakkelijk te veel kan worden geconsumeerd. Te veel eten leidt rechtstreeks tot gewichtstoename, en te weinig eten leidt rechtstreeks tot gewichtsverlies. Waarom? Omdat gewichtsverlies vooral wordt bepaald door de vraag of je in een calorie-overschot of -tekort zit.
HET PROBLEEM MET KOOLHYDRATARME DIËTEN
Het probleem met koolhydraatarme diëten is eenvoudig. Aangezien je lichaam brandstof nodig heeft voor alles wat het doet, moet het die ergens anders vandaan halen als het niet uit de koolhydraten komt die je consumeert. Gelukkig kan je lichaam eiwitten inzetten als vervanging voor koolhydraten door ze af te breken en opnieuw in te zetten. Maar dit is een inefficiënte methode en zorgt ervoor dat je je vermoeider voelt tijdens het sporten, omdat je ‘eenvoudig toegankelijke’ energiebronnen in je spieren te snel opraken. Daarom geven mensen op een sterk koolhydraatarm dieet vaak aan zich moe en traag te voelen, totdat ze weer meer koolhydraten gaan eten. Bovendien is het hoofddoel van eiwit niet om ons van energie te voorzien. Eiwit is essentieel voor herstel, ons immuunsysteem, hersenfuncties en meer. Een koolhydraatarm dieet vermindert de hoeveelheid eiwit die je lichaam kan gebruiken voor deze essentiële taken, wat in feite het ene probleem vervangt door een ander.
Werkt het dan? Goede vraag. Op het eerste gezicht lijkt dat zo, en daarom geloven veel mensen in de effectiviteit ervan als methode voor gewichtsverlies. Mensen op een koolhydraatarm dieet vallen vaak snel veel af, maar niet om de reden die ze denken. Omdat de koolhydraten in je spieren water vasthouden, betekent het consumeren van weinig tot geen koolhydraten dat er veel minder water in je spieren wordt opgeslagen. Een groot deel van het ogenschijnlijke snelle gewichtsverlies is dus eigenlijk vochtverlies. Zodra je weer normale hoeveelheden koolhydraten gaat eten, komt dat watergewicht gewoon terug.
DE OPLOSSING?
Het hoofddoel van elke dieetrestrictie is om de persoon in staat te stellen een calorietekort over een langere periode vol te houden, zodat vetverbranding kan plaatsvinden. De ingewikkelde beperkingen van een bepaald ‘hype’-dieet zijn niet magisch; ze creëren hetzelfde effect met uiteindelijk hetzelfde doel. Wat is dan het beste dieet? Elk dieet dat je in staat stelt een calorietekort over een langere periode te realiseren, en dat – het allerbelangrijkste – je kunt volhouden. Een dieet is geen programma dat je afrondt, maar een levensstijl. Als het niet duurzaam is, zal het nooit blijvend werken.